Zabytkowe kościoły gminy Żmigród cz. 1

1. Barkowo - kościół parafialny św. Marcina

historia:

1333 - pierwsza wzmianka o kościele

1550 - kościół przejęty przez protestantów

1654 - kościół w parafii rzymsko-katolickiej

1663 - wzmianka o odnowieniu kościoła przez Katarzynę Elżbietę von Hatzfeld-Gleichen

1760 - kościół splądrowany w czasie wojny siedmioletniej

1787 - ukończona budowa kościoła w obecnym stanie

1970-71 - wymiana posadzki

1972 - odmalowanie wnętrz (proj. W. Wojtczak)

1984 - wstawiono nowe ławki do kościoła

opis:

Kościół późnobarokowy, orientowany, murowany z cegły, otynkowany. Jednonawowy z jednoprzęsłowym prezbiterium zamkniętym apsydą. Nawa wewnątrz na planie elipsy, a na zewnątrz prostokąta. Od południa do prezbiterium przylega zakrystia, a od zachodu do nawy wieża na planie kwadratu. Prezbiterium ze sklepieniem żaglastym z bogatą dekoracją stiukową, a nawa z żaglastym z lunetami. Wieża dwukondygnacyjna zwieńczona późnobarokowym hełmem z kopułką. Ściany kościoła opięte pilastrami toskańskimi. Portal zachodni w formie pseudoportalu pilastrowego. Wyposażenie wnętrza w większości rokokowo-klasycystyczne z ok. 1790r.

warto zobaczyć:

• gotycką Pietę z końca XIV wieku
• ołtarz główny z obrazem św. Marcina z k. XVIII wieku
• chrzcielnicę w kształcie muszli z delfinami z k. XVIII wieku
• ambonę z postaciami aniołów i putta z Dekalogiem z k. XVIII wieku
• późnobarokowy krucyfiks z k. XVIII wieku
• rzeźbę św. Jana Nepomucena z k. XVIII wieku
• klasycystyczny prospekt organowy z ok. 1840 roku

2. Barkowo - kościół pomocniczy św. Antoniego (dawniej ewangelicki)

historia:

1561 - budowa pierwotnego kościoła drewnianego

1654 - kościół przejęty przez katolików

1742 - zbudowano nowy drewniany kościół z domem parafialnym i szkołą (w innym miejscu)

1829 - budowa obecnego ewangelickiego kościoła wsparta środkami hr. von Hatzfelda

1945 - ponownie przejęty przez katolików

opis:

Kościół klasycystyczny, orientowany, murowany z cegły i otynkowany. Jednonawowy na rzucie prostokąta z wieżą na planie kwadratu. Wnętrze salowe, kryte stropem, obiegają drewniane, dwukondygnacyjne empory. Wieża trójkondygnacyjna zwieńczona hełmem ostrołukowym. Ściany zewnętrzne świątyni boniowane, elewacje boczne siedmioosiowe opięte lizenami, pomiędzy nimi wysokie, smukłe okna.

warto zobaczyć:

• drewniane empory wewnątrz kościoła
• ołtarz główny klasycystyczny z 1830 roku pięknie wkomponowany w empory
• żeliwną chrzcielnicę z ok. 1830 roku
• kredens zakrystyjny z ozdobnymi okuciami z poł. XVIII wieku
• malowane stacje Drogi Krzyżowej z 1915 roku autorstwa J. Blacha (z kościoła parafialnego)

3. Bychowo - kościół pomocniczy św. Jana Nepomucena

historia:

1400 - duże prawdopodobieństwo, że w tym roku istniał już pierwotny kościół

1550 - kościół przejęty przez protestantów

1654 - kościół zwrócony katolikom

1726 - budowa obecnej świątyni z wykorzystaniem gotyckiej wieży

1956 - remont

1964 - remont

opis:

Kościół barokowy, orientowany, murowany z cegły i otynkowany. Kościół jednonawowy, trójprzęsłowy, na planie prostokąta z zaokrąglonymi bokami od wschodu. Prezbiterium węższe na planie kwadratu, jednoprzęsłowe, zamknięte trójbocznie. Od zachodu wieża na planie czworoboku wtopionego w nawę, a przy niej od północy klatka schodowa. Przy południowej ścianie prezbiterium zlokalizowana zakrystia. W nawie sklepienie nieckowe z lunetami i dekoracją stiukową, w prezbiterium zwierciadlane z lunetami z dekoracją stiukową, w zakrystii i przyziemiu wieży - krzyżowe. Elewacje nawy i prezbiterium podzielone lizenami, pod oknami płyciny o regencyjnym obrysie. Wieża siedmiokondygnacyjna, o dwu zarysowanych sekcjach, dolna oszkarpowana, górna ośmioboczna zwieńczona hełmem blaszanym, cebulastym z latarnią. Wyposażenie wnętrza w większości regencyjne z ok. 1726 roku.

warto zobaczyć:

• ołtarz główny ze stiukową nastawą z puttami i śś. Piotrem i Pawłem z 1 poł. XVIII wieku
• ambonę ze scenami męczeństwa św. Jana Nepomucena z 1 poł. XVIII wieku

4. Korzeńsko - kościół parafialny Podwyższenia Krzyża Świętego

historia:

1550 - kościół przejęty przez protestantów

1645 - kościół w rękach katolików i należy do parafii w Żmigrodzie

1666 - wzmianka o tryptyku późnogotyckim przy okazji wizytacji w parafii

1691 - erygowanie niezależnej parafii

1720 - rozebrano drewniany kościół ze względu na zły stan techniczny

1722-23 - budowa obecnego kościoła z fundacji kanonika Antoniego Lothara von Hatzfeld

1725 - poświęcenie nowego kościoła

XIXw. - kościół poddany przeróbkom

1936 - generalna renowacja obiektu mająca na celu przywrócenie pierwotnej formy

opis:

Kościół barokowy, orientowany, murowany z cegły i otynkowany. Kościół jednonawowy, trójprzęsłowy, na planie prostokąta z zaokrąglonymi bokami od wschodu, prezbiterium węższe na planie kwadratu, jednoprzęsłowe, zamknięte trójbocznie. Od zachodu wieża na planie kwadratu, a przy południowej ścianie prezbiterium zlokalizowana zakrystia. W nawie sklepienie kolebkowe spłaszczone z lunetami, w prezbiterium zwierciadlane z lunetami, w zakrystii krzyżowe. Elewacje pokryte dekoracją ramową w tynku. Wieża wtopiona w korpus, dwukondygnacyjna, nakryta hełmem cebulastym, w drugiej kondygnacji opilastrowana na narożach. Portal zachodni, kamienny z uszakami z bogatym i fantazyjnym zwieńczeniem.

warto zobaczyć:

• portal zachodni z pokrytymi blachą drzwiami z 1725 roku
• na dachu chorągiewki metalowe z literami alfa i omega oraz z datą 1731
• portal do zakrystii z prezbiterium z drzwiami obitymi blachą z okuciami z 1725 roku
• tabernakulum z aniołami
• zrekonstruowany ołtarz główny z nastawą w formie zdobnej regencyjnej ramy
• późnogotycki tryptyk szafkowy z XV wieku (przedstawienie główne w szafie: Pokłon Trzech Króli, na awersach: rzeżbione postaci śś. Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty, na rewersach: malowana scena Zwiastowania NMP)
• ambonę regencyjną bogato zdobioną
• trójwieżowy prospekt organowy z 1725 roku
• chrzcielnicę barokową osadzoną na kamiennym, ośmiobocznym, późnogotyckim trzonie
• 2 konfwsjonały z poł. XVIII wieku

5. Korzeńsko - dawny kościół ewangelicki

historia:

XVIIw. - do 1645r. informacje o duchownych ewangelickich

1861 - poświęcenie kościoła i utworzenie niezależnej parafii

1945 - od tego roku kościół użytkowany jako magazyn odzieży roboczej

1989 - kościół przekazany parafii rzymsko-katolickiej

1995 - remont świątyni

opis:

Kościół eklektyczny z elementami neoromańskimi, orientowany, murowany z cegły na podmurówce kamiennej. Kościół jednonawowy na planie prostokąta z niższą i węższą apsydą obudowaną zakrystią. Od zachodu czworoboczna wieża z kruchtą. Wzdłuż ścian nawy drewniane empory na filarach. Nawa posiada strop kasetonowy z ozdobnymi zwisami, apsyda sklepienie konchowe z malowidłami wici roślinnych. Bryła kościoła zwarta, wieża trójkondygnacyjna zwieńczona hełmem ostrosłupowym, pokrytym łupkiem i flankowanym narożnymi sterczynami. 

warto zobaczyć:

• portal główny z dwuskrzydłowymi neogotyckimi drzwiami
• kamienny ołtarz główny z 1860 roku
• kamienną chrzcielnicę z 1860 roku
• barokowe ławki z kościoła parafialnego z ok. 1730 roku